Werkgever en werknemer #coronavirus

Dit artikel is meer dan een jaar geleden voor het laatst gewijzigd en is wellicht niet meer (volledig) actueel.

Ben je als werkgever verplicht voorzorgsmaatregelen te treffen?
Ja. Het is namelijk de verantwoordelijkheid van de werkgever om te zorgen voor een veilige werkomgeving. Dit betekent dat je als werkgever dient te beoordelen hoe de situatie op de werkplek is door bijvoorbeeld zorg te dragen voor voldoende werkafstand tussen de betrokken werknemers, het beperken van contact met derden, maatregelen treffen dat er voldaan wordt aan de richtlijnen van de RIVM, als ook om voldoende hygiлnische (schoonmaak)middelen aanwezig te hebben en het ook regelmatig schoonmaken van de werkplekken.

Gelet op de maatregelen van het RIVM en haar adviezen heeft te gelden dat ook thuiswerken een mogelijkheid is om te zorgen voor een veilige werkplek. Is het risico op besmetting met het coronavirus op de werkplek groter dan thuis en heeft thuiswerken geen of nauwelijks nadelige gevolgen voor de bedrijfsvoering dan dient de werkgever het thuiswerken toe te staan.

Heeft een werknemer in quarantaine recht op loon?
Als er sprake is van besmetting met het coronavirus dan gelden dezelfde regels als bij een ziekmelding betreffende enige andere ziekte. Kortom, de werknemer heeft in zo’n situatie in principe recht op loon vanwege zijn (tijdelijke) arbeidsongeschiktheid.

Indien een werknemer uit voorzorg in quarantaine wordt geplaatst, bijvoorbeeld omdat hij/zij in een risicogebied is geweest of zijn of haar huisgenoot ziek is, dan heeft deze werknemer normaliter ook recht op loondoorbetaling. Dit op basis van de hoofdregel dat de werkgever het loon moet doorbetalen indien er niet gewerkt wordt, tenzij het niet werken in alle redelijkheid in de risicosfeer ligt van de werknemer. Van dit laatste is veelal geen sprake. De werknemer reist immers niet naar een vakantiebestemming met de intentie om besmet te raken of in quarantaine te moeten. De werknemer kan ook niet voorkomen dat een huisgenoot ziek wordt en dat hij/zij daarom vanuit de RIVM-richtlijnen thuis moet blijven.

Het voorgaande kan anders zijn als de werknemer bewust privй naar een risicogebied is afgereisd waarvoor een negatief reisadvies geldt. De werkgever moet dan wel uitdrukkelijk vooraf gewaarschuwd hebben dat de werknemer geen recht zal hebben op loondoorbetaling indien deze na de reis ziek is of (preventief) in quarantaine moet en thuiswerken niet mogelijk is. In deze situatie kan beargumenteerd worden dat de werknemer een onnodig risico heeft genomen door toch naar een risicogebied af te reizen en het niet kunnen werken als gevolg daarvan voor rekening van de werknemer dient te komen. Hetzelfde geldt voor de situatie waarin een werknemer vanuit de RIVM-richtlijnen verplicht in quarantaine moet door ziekte(verschijnselen) van een huisgenoot maar de werknemer thuiswerken weigert.

Mag ik mijn werknemers controleren op corona?
In de zorg mag dat tijdens de coronacrisis wel, op andere plekken niet. Van alle werkgevers wordt verwacht dat zij de richtlijnen van het RIVM volgen. En dat zij hun medewerkers hier nadrukkelijk op wijzen.

Richtlijnen RIVM
Het RIVM heeft instructies gegeven hoe met contacten op het werk en met klanten om te gaan. Volg deze instructies.
Maak uw medewerkers hierop attent en zorg dat de richtlijnen van het RIVM in alle talen van de werknemers beschikbaar zijn.

Voor meer informatie, zie Actuele informatie over het nieuwe coronavirus (COVID-19) op de website van het RIVM: www.rivm.nl

Mag ik een zieke medewerker naar huis sturen?
Heeft u een medewerker met verkoudheids- of griepverschijnselen? Dan mag u die – onder de bijzondere omstandigheden van de coronacrisis – naar huis sturen.

Als werkgever mag u een werknemer normaal gesproken niet vragen naar zijn gezondheid of een test afnemen ter controle. De reden van een ziekmelding bijhouden mag ook niet. Zo is dat in de wet geregeld.

Maar de Autoriteit Persoonsgegevens vindt dat u in deze uitzonderlijke tijd van uw medewerker mag verlangen dat deze meewerkt. U mag uw medewerker dus naar huis sturen als deze verkoudheids- of griepverschijnselen vertoont. Of als u twijfelt.

Mag ik een werknemer vragen om zijn of haar gezondheid te checken?
Ja. U mag van uw werknemer verlangen om zijn of haar gezondheid scherp in de gaten te houden. Zeker als uw werknemer niet thuis aan het werk is.

De werknemer zou dit dan onder werktijd zelf kunnen controleren. Bijvoorbeeld door zelf zijn of haar temperatuur te meten.

Mag ik een werknemer vragen om contact op te nemen met een arts?
U mag uw werknemer altijd vragen om contact op te nemen met de bedrijfsarts, arbodienst of huisarts voor controle.

Wanneer de arts vermoedt dat uw werknemer het coronavirus heeft, zal deze met spoed contact opnemen met de regionale GGD. De GGD kan dan in overleg met u maatregelen treffen voor op de werkvloer.

Er zijn diverse situaties denkbaar die zich in deze moeilijke situatie en lastige tijd kunnen voordoen. Indien u vragen heeft, neemt u dan gerust contact met ons kantoor op.

Angelique Verweij
Advocaat Arbeidsrecht, telefoonnummer 0341-760510,
e-mail; a.verweij@vbvadvocaten.nl

Bronnen: Rijksoverheid, RIVM en Autoriteit Persoonsgegevens